Zapach wędzonego sera unoszący się w powietrzu, charakterystyczny smak i faktura, która pozostaje w pamięci na długo – oscypki to prawdziwy skarb Podhala i obowiązkowy punkt każdej wizyty w Zakopanem. Podczas moich licznych wypadów w góry, odkryłam miejsca, gdzie ten tradycyjny przysmak smakuje najlepiej. Dziś zabiorę Cię w kulinarną podróż do miejsc, gdzie oscypki zachwyciły moje podniebienie i serce!
Prawdziwy oscypek – czym się wyróżnia?
Zanim wyruszysz na poszukiwania najlepszego oscypka w Zakopanem, warto wiedzieć, czego właściwie szukasz. Tradycyjny oscypek to ser owczy, wyrabiany ręcznie według wielowiekowej receptury. Ma charakterystyczny wrzecionowaty kształt z tłoczonymi wzorami, złocistą skórkę i kremowo-biały środek.
Autentyczny oscypek powinien być lekko słonawy, elastyczny i mieć delikatnie wędzoną nutę. Pamiętaj, że prawdziwe oscypki są dostępne głównie od maja do września, kiedy owce wypasane są na halach. W innych miesiącach możesz trafić na sery mieszane (owczo-krowie) lub całkowicie krowie, które choć smaczne, nie są tradycyjnymi oscypkami.
Bacówki pod Giewontem – tam, gdzie tradycja żyje
Jeśli zależy Ci na autentyczności i jakości, koniecznie odwiedź bacówki położone z dala od turystycznego zgiełku. Moje ulubione miejsce to Bacówka pod Reglami, gdzie możesz nie tylko kupić świeże oscypki, ale także zobaczyć cały proces ich powstawania.
Bacówka znajduje się w drodze do Doliny Białego, około 20 minut spacerem od centrum Zakopanego. Tutaj gospodarzem jest rodzina baców, która od pokoleń kultywuje tradycję wyrobu serów. Możesz porozmawiać z nimi o tajnikach produkcji, a nawet obserwować, jak zręcznymi ruchami formują oscypki w charakterystyczne wrzeciona – to doświadczenie, które dodaje serowi dodatkowego wymiaru.
Prawdziwy oscypek ma duszę – to nie tylko ser, to historia gór i ludzi, którzy tu żyją. Każdy kęs opowiada inną historię – mówi baca Andrzej, którego bacówkę odwiedzam za każdym razem, gdy jestem w Zakopanem.
Wielka Kużnicka Polana – smak z widokiem na góry
Jeśli planujesz wycieczkę w stronę Kasprowego Wierchu, zatrzymaj się na Wielkiej Kużnickiej Polanie. To miejsce, gdzie tradycja pasterska jest wciąż żywa, a oscypki wyrabiane są na oczach turystów. Spacer z Kuźnic zajmuje około 30 minut, ale uwierz mi – jest wart każdego kroku!
Na polanie znajduje się bacówka, gdzie możesz kupić nie tylko oscypki, ale także inne sery góralskie, jak bundz czy redykołki. To, co wyróżnia to miejsce, to możliwość degustacji oscypka z żurawiną prosto z ogniska – pyszność, której nie zapomnisz!
Dodatkowym atutem jest niesamowity widok na Tatry, który sprawia, że ser smakuje jeszcze lepiej. To idealne miejsce na regenerującą przerwę podczas górskiej wędrówki, gdy otaczające szczyty tworzą naturalną scenerię dla kulinarnych doznań.
Bacówka na Polanie Biały Potok – ukryty skarb
Jeśli chcesz uciec od tłumów turystów i odkryć miejsce znane głównie miejscowym, wybierz się na Polanę Biały Potok. Ta malownicza bacówka położona jest około 3 km od centrum Zakopanego, w kierunku Doliny Białego.
Bacówka słynie nie tylko z doskonałych oscypków, ale także z niezwykłej gościnności gospodarzy. Możesz tu spędzić kilka godzin, delektując się górskimi specjałami i podziwiając spokojną okolicę. Oscypki są tu wyjątkowo kremowe, a ich intensywny wędzony aromat pozostaje w pamięci na długo po wizycie.
Jeśli masz szczęście, trafisz na moment, gdy baca wyprowadza owce na pastwisko – to autentyczne doświadczenie, które pozwoli Ci lepiej zrozumieć, jak wiele pracy, pasji i tradycji kryje się za produkcją tego górskiego przysmaku.
Krupówki i okolice – gdzie kupić oscypki w centrum?
Będąc w sercu Zakopanego, również możesz znaleźć dobre oscypki, choć tutaj trzeba być bardziej czujnym. Na Krupówkach i okolicznych uliczkach znajdziesz wiele stoisk z serami, ale jakość bywa zróżnicowana.
Polecam zajrzeć na lokalny targ przy ulicy Kościeliskiej, gdzie górale sprzedają własnoręcznie wyrabiane sery. Rozpoznasz dobre miejsce po kolejce miejscowych – oni najlepiej wiedzą, gdzie warto kupować! To niepisana rekomendacja, która rzadko zawodzi.
Moja osobista rekomendacja to niewielki stragan przy wejściu na Krupówki od strony dworca, prowadzony przez starszą góralkę z Witowa. Jej oscypki mają idealny balans między słonością a kremowością, a dodatkowo możesz liczyć na szczerą rozmowę o góralskich tradycjach i zwyczajach, co stanowi wartość dodaną do zakupów.
Jak smakować oscypki jak prawdziwy koneser?
Oscypek można jeść na wiele sposobów, ale najbardziej tradycyjne to:
- Na zimno – po prostu pokrojony w plastry, czasem z dodatkiem żurawiny lub miodu, które świetnie kontrastują z lekko słonym smakiem sera.
- Z grilla – podgrzany oscypek staje się miękki i ciągnący, a jego smak intensywniejszy. W wielu bacówkach możesz zamówić grillowany oscypek z żurawiną – to prawdziwa uczta dla podniebienia!
- Jako dodatek do dań – lokalna kuchnia wykorzystuje oscypki do wzbogacenia sałatek, zup czy mięs. Spróbuj choćby kwaśnicy z dodatkiem startego oscypka – to połączenie, które doskonale oddaje ducha podhalańskiej kuchni!
Pamiętaj, że odkrywanie najlepszych oscypków to nie tylko kulinarna przygoda, ale też okazja do poznania góralskiej kultury i tradycji. Każda bacówka ma swoją niepowtarzalną historię, a każdy baca swoje pilnie strzeżone sekrety wyrobu najlepszego sera. Daj sobie czas na rozmowy i degustacje – to właśnie one sprawią, że Twoja podróż po zakopiańskich oscypkach będzie niezapomnianym doświadczeniem, które zabierzesz ze sobą jako najcenniejszą pamiątkę z Podhala!